Malfelicxa asociado refleksa / 不幸な連想

Ora osmanto kaj arĝenta osmanto

Hieraŭ vespere ni (mi kaj mia filino) alvenis hejmon, de ie tre bone odoris kiel forte parfumis.
"Kiu odoras? Ĉu ban-parfumon vi uzis?", mi demandis al mia edzino.
"Ne, tiu estas la arĝenta osmanto, kiu floras nun."
"Ho, kie estas tiu?"
"Tiu plantas en la najbara tereno antaŭ nia domo."
Mi neniam rimarkis la arbon de osmanto...
Ora osmanto (esperante: flava osmanto) odoras dolĉe kaj floras oranĝe en fino de septembro ĝis mezo de oktobro; kaj arĝenta osmanto havas blankan floron, kaj odoras iom forte iom akre ol ora osmanto. Alivorte, arĝenta osmanto havas dolĉecon malmulte ol ora osmanto.

Malfeliĉa asocio de ideoj

En la 1970-aj jaroj ĝis la 1990-aj jaroj (dum 20 jaroj!) oni uzis la odoron de kemia ora-osmanto je necesejo kontraŭ malbonodoro. Tiam oni uzis fortan dolĉan odoron kontraŭ forta malbona odoro de necesejo. Do tiel certaj homoj imagas la necesejon per la odoro de osmanto. Aŭtuno - Osmanto - Dolĉa odoro - Necesejo - Malbonodoro (de feko).
Kia malfeliĉe!
Kiel same certaj homoj imagas necesejon per la odoro de limono.


referencu:
トイレの「キンモクセイの香り」が衰退した理由 (Kial la "odoro de osmanto" je necesejo malprosperis? : japanlingve)
Kaj laŭ la artikolo la nuna modo estas la odoro de sapo.


昨日の夕方家に帰ると、どこからか強い香水のようないい香りがしてきた。
「何か匂ってる? 風呂に何か入れたん?」
「ちがうわよ、ギンモクセイじゃない? 今咲いてるわよ」
「へー、どこ?」
「お向かいのところよ」
そんな木があるなんて知らなかった……
金木犀は甘い香りがしてオレンジ色の花が、9月の終わりから10月の中ごろに咲く。ギンモクセイは白い花で金木犀よりはスルドイ感じの匂いがする。つまり、ギンモクセイのほうは金木犀より「甘さ」が少ない感じだ。

不幸な連想

1970年代から1990年代まで(20年間も!)金木犀の香りはトイレ芳香剤の主流だったらしい。強い悪臭には強い芳香ということだったそうだ。それで、キンモクセイの香りというと便所を想起する人がいるそうだ。秋-金木犀-芳香-便所-ウンコの悪臭。
これは不幸だ。
同じくレモンとかラベンダーとかもある。今は「せっけん」なんだって。
エスペラントでは書いてないけど、入浴剤や風呂場の匂いがトイレの匂いに連結されていく、というのは、一つには何を嗅いでも便所を連想するというのと(食べ物のニオイは勘弁な!)、欧米の映画を見ると、便所と風呂とは同じ部屋のことが多いから、期せずしてニオイから日本の生活は欧米化していっているのかも。