エスペラントによる多幸症体験 / Sperto de euxforio pro Esperanto

Troviĝas la paĝo titolita "Esperanto kaj Anarkiismo", la paĝo koncernas kun SAT. La originalo estas skribita en la germana, sed estas tradukita en Esperanto krom unu paragrafo. (jen)
Kaj identa teksto estas tradukita en la japana el la angla versio. (jen)
Verdire mi ne havas intereson pri anarkiismo. Oni povas skribi kaj paroli per Esperanto pri io ajn (anarkiismo, faŝismo kaj eĉ kontraŭ-Esperanto).
Nu, la teksto nature mencias Esperanton.




SAT(世界無民族性協会あるいは国民性無き全世界協会などと訳される)という団体に関連したページで、「エスペラントアナキズム」というのがある。原文はドイツ語だが表題のこともあって段落ひとつを除いてエスペラントに訳されて公表されている。これ
それを英語から翻訳したらしい日本語のものもネットにある。これ
エスペラントは単に言語なので、アナキズムだろうがファシズムだろうが、エスペラント不要論すらも表現できる(できない言語があれば「危険」でおもしろいかも)のだが、ここではアナキズムの思想や運動を言いたいのではない。
エスペラントが楽しく役に立つ、ということの説明が面白いので、その部分を紹介してみたい。

(La esprimoj de la esperantaj frazoj estas malfacilaj por mi. Do, mi resumas ĝin kursive.)
(どうも、このエスペラント文はドイツ語→英語→エスペラントと訳されているのか、言い回しとか単語が難しい。そこで日本語から僕の知っている単語群に要約したものをイタリックで示してみた。)


 エスペラントは単に、相対的に単純なコミュニケーションの手段であるだけではない、ということは強調しておくべきである。 Estas emfazende, ke Esperanto estas pli ol relative simpla komunikilo.

Esperanto estas ne nur facila komunikilo.
それにはいかなる“民族”にも、いかなる国家も“所属”しておらず、そのために、エスペラントを話す人々にはネイティブはほとんどいない。それゆえに、エスペラントへの所有要求を申し立てることは誰にもできない。 Pro tio, ke ĝi apartenas al neniu popolo kaj neniu ŝtato, kaj ĉar ekzistas nur malmulte da gepatralingvaj parolantoj de Esperanto, neniu povas fari posedpretendon koncerne Esperanton.

Esperanto apartenras nenian nacion, neniun ŝtaton. Kaj denaska esperantisto estas tre malmulta. (apenaŭ troviĝas)
このことは実際において、高い水準の伝達上の同権を意味する。その同権は“全知”のネイティブと、苦労させられる“よそ者”の間の摩擦に満ちた力学を打ち壊す。 Tio signifas en la praktiko grandan porcion da komunika samrajtigo, kiu trabreĉas la frikcioplenajn frotoplenajn dinamikojn inter ĉiosciaj gepatralingvanoj kaj klopodoplagitaj fremduloj.

Tial en la esperant-lingva interkomunikado inter fremdaj lingvanoj, kiuj staras egalrajte reciproke. Kvankam kutime la "denaskulo" estas ĉiopova, dum "fremdulo" estas ĉiam cedema.
エスペラントはしたがって、最も高い水準の同権の相互関係を可能にし、それはエスペラントを話す多くの人々を活気づける。 Esperanto do ebligas plejparte samrajtan interkunecon, kiu levas la animon de multaj Esperanto-parolantoj.

(Esperanto kuraĝigas kaj vigligas esperanto-parolantojn, ĉar Esperanto samrajtigas membrojn parolantajn.)
もしも、このことをすぐに経験的に理解できないなら、比較してみるといいかもしれない: Se tio ne estas tuj penetrebla ideo, eble helpas komparo:

Imagu!
このような状態はたとえば、ともかく英語を克服してある程度の自信をもった、ほかならぬ(たいていは教養のある)ドイツ人たちの多幸症にも似ている。 similkaraktera estas ekzemple la eŭforio de tiuj (kutime kleraj) germanoj, kiuj finfine sukcesas iel-tiel memkonscie elturniĝi per la angla.

La ĝojo de Esperantistiĝo similas al la feliĉego de homo kiu akiris (aŭ kredas akiri) la anglan lingvon post tre granda klopodo.
彼らはそれによって、“全世界と話すことができる”という感覚をもつようになる。 Ili ekhavas per tio la senton povi paroli kun la tuta mondo.

([Ĉi tiu frazo estas facila, ĉu ne?] Kaj...Ĉar la angla lingvo estas UNIVERSALA lingvo, oni kredas.)
とにかくエスペラントはこの感覚をもたらし、そしてそれと結びつけられた、もう一歩先の具体的な可能性を――それは多くの異なったドアを開けることができる。まるで英語のほかに、同時にまたスペイン語、ロシア語、日本語、そしてほかのいくつもの言葉を学んだかのように。 Esperanto portas tiun senton kaj la kun ĝi ligitajn konkretajn eblecojn unu paŝon plu - ĝi povas malfermi tiom da diversaj pordoj, kiom se oni lernus krom la angla ankaŭ la hispanan, rusan, japanan kaj iun aŭ alian plian lingvon.

Antaŭ ĉio Esperanto portas plur-lingvo-povan senton al la parolanto (samkiel la angla). Kvazaŭ oni jam ellernis la hispanan, la rusan, la japanan kaj aliajn fremdajn lingvojn krom la angla.


まあ、何か話したり伝えたりすべきことがない人は、エスペラントを学んでも、そんな「多幸」状態は長続きしないのだが。あ、でもそれは英語でも同じじゃないのかな。英語が評価されたり、英語を話す人や英語の情報に接するというようなことがなくなれば、「多幸」感は薄れていく。(そうでないとすれば、英語の成績の良かった・良い人たちはずっと「多幸」なはずだ。)



Kaj … "Kiel Mihok instruis angle (Julio Baghy: 1927)"
Mihok, kiu estas militkaptito, estas ordonita instrui la anglan lingvon al la ruslingva leŭtenanto. Sed Mihok kapablas nenion angle. Do, li instruis Esperanton al la leŭtenanto mensogante ke ĝi estas la nobela anglalingvo...


違うが、似たような物語がある。
ユリオ・バギイという人が書いた「ミホックはどのように英語を教えたか」である。
戦争捕虜のミホックは、ソビエトロシアの(?)軍人(ペトロフ)に英語を教えるよう命じられたのだが、ミホックも英語を知らない。そこで「(アメリカなまりではなく)イギリス・ロンドンの貴族階級のクラシックな英語です」と、ごまかしながら英語ではなくエスペラントを教えてしまう。
そこへアメリカ軍の士官がやってくるが、ペトロフはミホックから習った「英語」が(なまりの強い)アメリカ人と通じないので、ミホックや彼から習った自分の「英語」に不審感を持ってしまう。ミホックのほうは、ペトロフをだまして英語ではなくエスペラントを教えたことがばれたら大変だと、ビクビクしていたのだが、ついに真実を告白する決意をする。
(この物語は、芦屋エスペラント会の今日の単語で、バラバラに読むことができます。)



 町には、エスペランティストたちが会話を楽しもうと毎週日曜日にたくさん集まってくる大きな会があった。 En la urbo estis granda societo, kie ĉiudimanĉe amase kunvenis babiladi la esperantistoj.
いろいろな国の軍隊から、ドイツ人、ブルガリア人、トルコ人ハンガリー人、日本人が集まり、町そのものからは魅力的な女性たちや感じの良い男性たちがやって来るという、真の意味での国際的な会であった。 Vera internacia societo: germanoj, bulgaroj, turkoj, hungaroj, japanoj el la diverslandaj armeoj; ĉarmaj virinoj, agrablaj viroj el la urbo mem.
……ミホックは自分の仕える中尉(ペドロフ)とよそ者の士官(アメリカ人)をその会へと導き入れた。 ... kaj Mihok kondukis sian leŭtenanton kaj la fremdan oficiron en la societon.
あたかも訪れる人を「とりこ」にしてしまうような国際的な雰囲気と、その会合の友だちを迎え入れるような親密さが彼らを驚かせた。 Ilin surprizis la diversnacieco kaj tiu amika intimeco, kiu kvazaŭ sklavigis la vizitantojn.
ミホックは全ての参加者一人一人に彼らを紹介した。 Mihok prezentis ilin al ĉiu ĉeestanto aparte
 「こちらトルコの方です。彼に話しかけてごらんなさい! この女性はポーランドの方、彼女に話しかけて! こちらは中国の方、彼に話しかけて! こちらは、日本の方、彼と話を!」  -- Jen turko, alparolu lin! Jen polo, alparolu ŝin! Jen ĥino, alparolu lin! Jen japano, alparolu lin!
ペトロフはどの人の言っていることも分かり、皆に自分の言うことが分かってもらえるのでうれしさのあまり頭がくらくらした。 Petroff havis kapturnon pro feliĉo, ke li komprenis ĉiujn kaj estis komprenata de ĉiuj.
彼についてきた男は反対で、二人のアメリカ人の兵士を除いたら誰も彼の話す≪方言≫〔英語〕を理解しなかった。彼はいやでも≪貴族階級の≫英語〔すなわちエスペラント〕が庶民の言葉よりも優れていることを認めざるを得なかった。 Male lia akompananto, ĉar escepte du amerikanajn soldatojn neniu komprenis lian ≪dialekton≫. Li estis devigata rekoni, ke la ≪aristokrata≫ angla lingvo superas la popolan.

… "Kiel Mihok instruis angle (Julio Baghy: 1927)" el "33 rakontoj - la esperanta novelarto"


楽しいよ。