AN - AZ (-AV)

匿名の ANONIMA
1. 著者の名前のない 1. Ne surhavanta la nomon de la auxtoro:
手紙は匿名である。それで誰が私に書いたのか私には分からない。 La letero estas anonima, do mi ne scias, kiu skribis al mi.
2. その所有者の名前のわからない 2. Ne koniganta la nomon de la posedanto(j):
彼は私たちの匿名取引クラブのメンバーである。(そのクラブの加盟者たちは自分の名前を出さないし、それぞれは自分の投資した文だけの資本のリスクを背負うことになっている)。 Li estas ano de nia komerca anonima societo (kies asocianoj ne publikigas siajn nomojn kaj riskas nur siajn investitajn kapitalojn).
3. 自分の名前を明らかにしないところの 3. Ne malkasxanta sian nomon:
その人物は匿名のままでいることを望んでいます。 Tiu persono deziras resti anonima.
私は自分をどこの誰とも分からないように隠し通そうなどとは思っていない。 Mi ne intencas kasxi min sub anonimeco!
ある匿名の人物が私たちに電話してきて、君の所業のすべてを話してくれたよ。 Iu anonimulo telefonis al ni kaj rakontis cxion pri viaj agoj.
リードする、先回りする、先取りする、前もってする、優先する、予期する ANTICIPI
1. 定刻またはいつもの時間よりも前に使う、所有にする/我が物とする 1. Uzi, alproprigi antaux la deca aux kutima tempo:
その映画は、その出来事を予告していた(後からやってくる出来事を先行している出来事よりも前に示した。) La filmo anticipis la okazajxojn (montris postvenintajn okazajxojn antaux ol la antauxirintajn).
彼女は将来の成功を前もって喜んだりはしない。 Sxi neniam gxuas per anticipo la estontan sukceson.
前もって結論を出しておくことなどはしないでください。予断は禁物。 Ne faru anticipajn konkludojn!
2. その時の来る前にやってしまう、果たしてしまう 2. Fari, plenumi antaux la tempo:
私は君に金を貸してやらないでもない、君はいつも債務の払いは期限前にきちんとするからな。 Mi povus pruntedoni al vi monon, cxar vi kutime anticipas pagon de sxuldo.
あなたのご配慮にはあらかじめお礼を申し上げておきます。 Mi anticipe dankas pro via komplezo.
前払いはいつでも受け付けています。 Anticipa pago cxiam akceptigxas.
3. 事前に想像する、考え付く 3. Antauxtempe imagi, elpensi:
SFというものはしばしば新しい発明を先取りするものだ。 La sciencfikcio ofte anticipas la novajn inventojn.
古代の、古風な ANTIKVA
1. かつて存在してかつ長らく存在していない 1. Ekzistinta kaj de longe ne plu ekzistanta:
私たちは皆、古代についての伝説を聴いた。 Ni cxiuj auxskultis legendojn pri la antikvaj tempoj.
古きアダムを取り去る(振る舞いを改善する)。
自分の中から昔のアダムを捨てよ。・・・殻を破る?
Demeti de si la antikvan Adamon (plibonigi la konduton).
ディオニソスは、古代の人々が信じていた神々のうちのひとりである。 Dionizo estis unu el la dioj, je kiuj kredis antikvuloj.
2. 古すぎる、流行後れの 2. Tro malnova, malmoderna:
その格好は流行おくれだ。 Tiu modo estas antikva.
その骨董品のコレクターはこの壺を私から買い取りたいのだ。 La kolektanto de antikvajxoj volas acxeti cxi tiun vazon de mi.
古物商からその指輪を買うために、お金を集めようと思う。 Mi kolektos monon por acxeti tiun ringon de antikvajxisto.
その絵画の古さは、科学者たちによって確認されている。 La antikveco de tiu pentrajxo estas certigita de sciencistoj.
個別の・格別な APARTA
1. 他のものと結合されていない、他から区別された 1. Ne ligita al io alia; disigita de aliaj:
私たちはそのホテルで別々の部屋を二つ頼んだ。 Ni mendis du apartajn cxambrojn en la hotelo.
友情と仕事は別。 Amikeco aparte, afero aparte.
イギリスは海によって大陸と隔てられている。
海はイギリスを大陸から切り離している。
La maro apartigas Anglujon disde la kontinento.
この混合物はいくつかの構成物に分離することができる。 Tiu cxi miksajxo estas apartigebla en kelkajn komponantojn.
私たちは他の人々から離れたかった。 Ni volis apartigxi de aliaj homoj.
2. さまざまな状況に共通でないような、他のことどもから区別されるような 2. Ne komuna al diversaj situacioj; distingigxanta je la ceteraj:
普段着として彼女は別のワンピースを持っている。 Por cxiu tago sxi havis apartan robon.
それぞれの聖者にべつべつのろうそくを Al cxiu sanktulo apartan kandelon.
3. 通常でない、その種類の中でも一つだけの 3. Ne ordinara, sola en sia speco:
特別な関心をもってあなたの本を読みました。 Mi legis vian libron kun aparta intereso.
スラブ語諸族の特徴だ。 Tio estas apartajxo de la slavaj lingvoj.
オープンな、開放性の APERTA
覆われていない、閉められていない、自由にアクセスできる Ne kovrita, ne fermita, libere alirebla:
政治家のその会合はオープンというわけではなかった。誰でも参加できるというものではなかった。 La kunveno de politikistoj ne estis aperta.
私たちが取材したその女性はあけすけに話した。 La virino, kiun ni intervjuis, parolis aperte (senkasxe).
編集部はどんな種類の協力も受け容れる。 La redakcio apertas al cxiuspeca kunlaborado.
その壁のその穴はなぜ開いているのですか。 Kiel aperis tiu apertajxo en la muro?
適用する、応用する、当てはめる APLIKI
1. 理論的な知識を実践に使う 1. Uzi por praktiko teoriajn sciojn:
私たちは多くを学んだけれど、われわれの知識を実践で応用する機会というのは常にあるというわけではない。 Ni multe lernas sed ne cxiam havas eblecon apliki niajn sciojn praktike.
応用科学というのが好きだ。 Mi sxatas aplikitajn sciencojn.
応用数学というのは、商取引や工学の特別な諸問題を解決する方法や技術を支えているのだ。 Aplika matematiko estigas rimedojn kaj teknikojn por solvi specifajn problemojn de negoco kaj ingxenierado.
その見解は今回のケースに当てはまる。 Tiu rimarko aplikigxas al la nuna okazo.
英語は応用しやすいが、エスペラントでなら、たくさん友達を作れる。 Angla lingvo estas aplikebla, sed pere de Esperanto oni trovas multajn amikojn.
2. 特殊なケースにおいて、特別な目的のために使う 2. Uzi por speciala celo, en speciala okazo:
汚職と戦うために厳しい手段を適用する必要がある。 Ni devos apliki severajn rimedojn por batali kontraux koruptado.
私に、医者は新しい治療法の適用を行った。 Kuracisto faris al mi aplikon de nova kuracmetodo.
自信、沈着、平静、泰然自若 APLOMBO
非常に大きな、ゆるぎない自信 Tre granda, nesxancelebla memfido:
彼は自信をもって自己紹介したが、それがわれわれの気にくわなかった。 Li prezentis sin kun aplombo kaj tio al ni ne placxis.
自信満々にしゃべっているある人物は、他の人々すべてに対して、ただ控えめな提案をしているだけである。 Unu persono, kiu parolas kun granda aplombo, simple faras sugestion al cxiuj aliaj.
どのように彼はあんなに自信満々に真実でないことを主張できるのか、私には理解できない。 Mi ne komprenas, kiel li povas tiel aplombe aserti malverajxon.
支える APOGI
1. 対象を他のものによって支持し固定する。 1. Subteni kaj firmigi objekton pere de alia:
彼女は頬づえをついていた。
彼女は手の上で頭を支えていた。
Sxi apogis la kapon sur la mano.
(ことわざ)一つの頭は容易に支えを見つける Unu kapo facile trovas apogon.
私は足が悪くなってるので、杖で行きます。 Mi iras per apogilo, cxar mia kruro rompigxis.
梁がベランダを下から支えています。 Traboj subapogas la verandon.
2. 権威によって強化する 2. Plifortigi per sia auxtoritato:
私は彼の、新しい企画についての提案を支持した。 Mi apogis lian proponon pri la nova projekto.
商売人にはウソも必要な手段である。
(NECESA の例文に同一のものあり)
Por vendisto mensogo estas necesa apogo.
可決する、議決する、許可する、賛同する APROBI
1. 何かについて良いという見解を持って宣言する。 1. Opinii kaj deklari ion bona:
彼らは私たちの提案に賛同した。 Ili aprobis nian proponon.
われわれのプロジェクトはなお欧州議会の支持を必要としている。 Nia projekto ankoraux bezonas aprobon de la Euxropa Parlamento.
君の決断は賛同されるべきものだ。賛同に値する。 Via decido estas aprobinda.
僕の考えに誰かが反対するなんて、考えていない。 Mi ne pensas, ke iu malaprobos mian ideon.
2. 規定された機能または使用について公式に妥当であると宣言する(許可する・認可する) 2. Deklari oficiale tauxga por difinita funkcio aux uzo:
委員会は彼に教授の称号を許可した。 La komisiono aprobis lin kiel profesoron.
私は免許を持ったドクターだ。 Mi estas aprobita doktoro.
準備する、整える ARANGxI
1. 正しい順番に従って、適切な位置に置く 1. Meti laux gxusta ordo, en tauxgan pozicion:
ベッドをきちんとしなさい。寝床を整えなさい。 Arangxu la liton.
私は快適な状態に身を置いた Mi arangxis min komforte.
この部屋の状態は気に入らないから、模様替えをしましょう。 Ni aliarangxu la cxambron, cxar tia arangxo ne placxas al mi.
自分がどう見えるか見てみなさい。あなたの服はちぐはぐですよ。 Vidu, kiel vi aspektas? Viaj vestoj estas malarangxitaj!
あなたの髪型はとても素敵だ。 Via hararangxo estas tre bela.
その国では、風俗も生活様式も全く違うのだよ。 Moroj kaj vivarangxoj estas tute aliaj en tiu lando.
2. それがうまく起こっていい状態にあることができるように、物事の細部について、面倒を見たり組み立てたりする 2. Prizorgi kaj kunmeti la detalojn de afero, por ke gxi povu okazi kaj bone stati:
UEAは世界大会を準備している。 UEA arangxas Universalan Kongreson.
かゆはそれを用意しする者が、それを食べる。 Kiu kacxon arangxas, tiu gxin mangxas.
整理整頓して Arangxite, ordigite.
たいしたことのない昼食に過ぎたる用意。 Tro kara arangxo por malkara tagmangxo.
何人か、気の利いた助っ人を見つけた。 Mi jam trovis kelkajn arangxemajn helpantojn.
状況は幸運な方向に向かっていった。 La cirkonstancoj arangxigxis felicxe.
気ままな、専横な ARBITRA
単独の意思に依存しているような、人の性向や気まぐれ Tia, ke gxi dependas de la sola volo, emo aux kaprico de iu:
僕らの町で、勝手気ままな建物の建設が始まった。 En nia urbeto komencigxis arbitra konstruado de domoj.
もう君は好きにしてよいのだよ。 Vi jam povas agi laux via arbitro.
その言語のすべての単語は勝手気ままに考え出されたものであった。 Cxiuj vortoj de tiu lingvo estis arbitre elpensitaj.
政治的専横は私たちの国では避けられない状況だ。 Politika arbitreco ne estas evitebla en nia lando.
白熱する ARDI
1. 白熱していること、非常に熱いこと、燃え盛っていること。 1. Esti blanke varma, varmega, brulegi:
火鉢の中で炭や木片が白熱して燃えている。 En fajrujo ardas karboj kaj sxtipoj.
気をつけて。ストーブが熱いよ! カンカンに熱くなってるよ。 Atentu - la forno estas arda! Gxi estis ege ardigita.
もうひとつ木片をその焚き火の中に入れてくれ。 Metu ankoraux unu sxtipon en la ardejon.
湿った草も、吹き散らされたおき火のために燃え出した。 Malseka herbo ekbrulis pro disblovita ardajxo.
2. 非常に激情的な、熱心な、極端に生き生きとした様子であること。 2. Esti tre pasia, tre fervora, ekstreme viveca:
私は若くない。しかし心は燃えている。 Mi ne estas juna, sed mia koro ardas.
私は彼女の燃える目を見てうれしく思った。
Mi gxojis vidi sxiajn ardantajn okulojn.
私たちは演技を始めた。彼女の情熱が私たちに燃え移ったのだ。 Ni komencis ludi - nin infektis sxia ardo.
議論する、論証する、論じる ARGUMENTI
1. 論拠・理屈を示す。論拠で説明しようとする。 1. Prezenti argumentojn; provi demonstri per argumentoj:
私は長い論証の後に、ついに彼らを納得させることに成功した。 Mi longe argumentis kaj finfine sukcesis konvinki ilin.
叩くものが論じることができ、叩かれるものは黙るしかない。 Batanto povas argumenti, batato devas silenti.
われわれはあなたの理屈は受け容れない。その理屈は正しくないからだ。 Ni ne akceptas viajn argumentojn, cxar ili estas malgxustaj.
それらの事柄についての終わりのない主張に私はもう疲れてしまった。 Min jam lacigis senfina argumentado pri tiaj aferoj.
君は良い反証を示してくれましたね。 Vi prezentis bonajn kontrauxargumentojn.
2. 論拠として示す。 2. Prezenti ion kiel argumenton:
その企てに彼が引っ張られていってしまったことを、それが証明している。 Tio argumentas lian fortirigxon de la projekto.
両親は彼女に去り行くことを許しはしなかった。両親は家に帰るバスがないということを説き聞かせた。 Gepatroj ne permesis al sxi foriri, argumentante, ke ne estos busoj por reveni hejmen.
えらそうな、横柄な、高慢な、尊大な、憎憎しい AROGANTA
気分を害するように気の強い、他に対抗していやいや振舞うような Ofende fiera; malsxate kondutanta kontraux aliaj:
君より傲慢な奴は見たことがない。 Pli arogantan homon ol vi mi neniam vidis!
残念ながら、彼がどんなに傲慢に話したか、あなたは見ていなかった。 Bedauxrinde, vi ne vidis, kiel arogante li parolis...
彼らは大言壮語を口にし、横柄なことを言っている。 Ili fanfaronas kaj parolas arogantajxojn.
君の横柄さは耐え難い! Via aroganteco estas netolerebla!
君はなぜその横柄なやつと連絡しているのだ? Kial vi komunikas kun tiu arogantulo?
芳香 AROMO
いくつかの植物、または他の物質の微妙な、心地良くて希薄な匂い Delikata, agrabla kaj subtila odoro de kelkaj plantoj aux aliaj substancoj:
私はコーヒーの香を感じ始め、そしてすぐにベッドから出た。 Mi eksentis aromon de kafo kaj tuj ellitigxis.
それらの話では、そのまれなる芳香を伝えることはできない。 La aromon de la realeco tiuj rakontoj ne povas transdoni.
そのかぐわしい空気に私たちは首を向けた。 Niaj kapoj turnigxis de tia aroma aero.
私はその料理に少しの香草を付け足した。 Mi aldonis iom da aromherboj al la plado.
バラは夜に香る。 Rozoj aromis en la nokto.
ミイラをつくるのにエジプトでは香のする物質が使われた。 Oni uzis aromajxojn en Egiptujo por mumiigado.
祭りの間、数々の束の花が芳香を宙に放っていた。 Dum la festo bukedoj da floroj aromigis la aeron.
技巧、トリック ARTIFIKO
巧みなそして巧妙なやり方や処理。それによって敬服させたり錯覚を見せたり騙したりすることを目的とする。 Lerta kaj ruza agmaniero aux procedo, per kiu oni celas imponi, iluzii aux trompi:
このとんでもなく巧みなトリックは、良い効果を持っていた。 Tiu eksterordinare lerta artifiko havis bonan efikon.
彼らは悪意あるトリックを考え出した。 Ili elpensis malican artifikon.
彼の振る舞いはごまかしに見える。 Lia konduto sxajnas esti artifika.
彼らはそれに技巧を凝らした。 Ili tion artifikis.
彼は手馴れた策略家だ。 Li estas lerta artifikulo.
策略家(?)はコンピュータシステムの使い手である(とくにコンピュータネットの)。プロテクトされたデータに権利も無く達する、「ハッキング」を試みている。 Artifikulo estas uzanto de komputa sistemo (precipe de komputila reto), provanta "enrompigxi", senrajte atingi protektatan datumon.
彼女は彼の朴訥な話を聞いた。 Sxi auxskultis lian senartifikan rakontadon.
僕はボルテールの「バカ正直」という本が好きだ。 Mi tre sxatis la libron "La Senartifikulo" de Voltero.
保険をかける ASEKURI
1. 一回払いまたは期間払いのその保護目的の料金を組織や会社に払うことで、リスクから保護する。その組織や会社は偶発事による喪失・破損・怪我などを補償することを約している。 1. Protekti kontraux riskoj, per unufoja aux perioda pagado de monsumo tiucela al asocio aux kompanio, kiu promesas kompenson por eventuala perdo, difekto, vundigxo ks:
私たちは私たちの家に火災保険をかけた。 Ni asekuris nian domon kontraux incendio.
社会保険に入っていないから、私たちのサービスに対してあなたは支払いをしなければなりません。 Vi ne havas socian asekuron, pro tio vi devas pagi por niaj servoj.
私は保険会社で保険勧誘員として働いております。 Mi laboras kiel asekuristo en asekura kompanio.
ただ今より、私の車は被保険物であります。 De nun mia auxto estas asekurajxo.
彼の(会社の)労働者たちは皆、被保険者である。 Cxiuj liaj laboristoj estas asekuratoj.
人生に保険はかけられるのかな。 Cxu la vivo estas asekurebla?
2. 安全にする 2. Sekurigi:
勤労は貧困に対する保険である。 Laboro asekuras kontraux mizero.
私の運命は今安全が保証された。 Mia sorto estas de nun asekurita.
主張する ASERTI
何かが真実であると、自分の意見を堅く表明すること。確実にする・確かめる、主張する、誓う Firme esprimi sian opinion, ke io estas vera; certigi, pretendi, jxuri:
全ての証人がそれを断言した。 Cxiuj atestantoj asertis tion.
彼女は逆の主張をした。 Sxi asertas male.
それは根拠のない主張だ。 Tio estas senbaza aserto.
彼はそれが本当に起こったのだと言い張っている。 Li asertas, ke tio vere okazis.
彼の意見には納得いかなかった。 Liaj asertoj ne konvinkis min.
きちんと勤める、熱心に通うような ASIDUA
自分の職務、課題、義務で縛られている、その他同じようなその場所に、定期的に行くような。 Regule vizitanta la lokon de sia ofico, tasko, devoligoj ks:
彼女はその事務所に足しげく通っているのさ。 Sxi estas asidua al la kontoro.
才能のせいではなく、ちゃんと出席したからいい成績をもらっているんだ。 Li ricevas bonajn poentojn ne pro sia inteligenteco, sed pro la asidueco.
親愛なる君たち、君たちの先生は私に電話してきて言いましたよ、君たちは学校を休みがちだとね。 Karaj, via instruistino telefonis al mi kaj diris, ke vi estas malasiduaj al la lernejo.
職長は彼が欠勤しがちだともう気づいていた。 La estro jam rimarkis ilian malasiduecon.
同化する ASIMILI
1. 吸い取った物質を自分の体のものにすること 1. Proprigi al sia korpo sorbitan substancon:
人間の体は、ナトリウムを容易に同化する。 La homa korpo facile asimilas natrion.
生命維持の物質の同化は重要である。 Asimilo de vitalaj substancoj estas grava.
2. 自分の精神に、我が物とする。精神的に獲得する。会得する。 2. Alproprigi al sia spirito:
僕は数学を会得する能力がまったくないんだな。 Mi tute ne kapablas asimili matematikon.
新しい知識の急速な獲得は、私に暗記的な学習を強制しなかった。 Rapida asimilado de novaj scioj ne devigas min lerni parkere.
3. 他の人々のグループに自分を似せる(anigi??? enigiか)、同化する。 3. Similigi al si, anigi al si fremdajn homgrupojn:
ある国々は常に他の国の人々を同化することができる。 Iuj nacioj cxiam provas asimili la aliajn.
その人民はまもなく同化されるであろう。 Tiu popolo baldaux estos asimilita.
僕は隣国と融合することは望んでいない。 Mi ne volus asimiligxi kun la najbara nacio.
4. 関係する言語の体系に外来語を適応させる。? 4. Adapti fremdajxon al la sistemo de koncerna lingvo:
よく使用されている外国語を取り込んでしまうというのは、便利ではある。 Estas oportune asimili ofte uzatajn fremdajn vortojn.
私たちの言葉には、たくさんの外来語があります。 Multaj vortoj en nia lingvo estas asimilitaj.
あこがれる、希求する、したいと願う ASPIRI
高めるような、栄光をもたらすようなものを得ることを熱心に望む Fervore deziri akiri ion altigan, glorigan ks:
彼は私の娘に熱烈に求婚している。 Li aspiras al la mano de mia filino.
見つめてあこがれるからといって、手に入れなければならないというわけではない。見ることあこがれることは、獲得することを義務づけたりしない。ととと見たり熱望しても得られるわけではない。・・・Ekzameni ne devigas preni(441番)。 Rigardi kaj aspiri ne devigas akiri.
その職位へのあこがれは、私に眠ることすら許しはしなかった。そのポストに憧れて眠ることすら出来なかった。 Aspirado al tiu posteno ne permesis al mi ecx dormi.
志望者のすべてが採用されるというわけではない。取る者は希望する者のすべてというわけではない。 Ne cxiu aspiranto devas esti prenanto.
天体、星 ASTRO
自然の空の実体。たとえば星、彗星、惑星。 Natura cxiela korpo, ekzemple, stelo, kometo, planedo:
幸運の星の下に生まれた。 Li naskigxis sub favora astro.
天体の光が空全体を明るくしていた。 Astra lumo heligis la tutan cxielon.
多くの人たちが占星術の予測を信じている。 Multaj homoj kredas je prognozoj de astrologoj.
占星術とは人の性格や、その生まれたときの星のめぐりに応じたその人のあるかもしれない将来について描き出す(記述し、言い表す)技術である。 Astrologio estas arto priskribi la karakteron de homo kaj doni informojn pri ties ebla estonteco laux la arangxo de la astroj en la momento de ties naskigxo.
攻撃する、襲う ATAKI
1. 人やものに対する闘争を開始する 1. Komenci batalon kontraux iu aux io:
敵がわれわれの国を攻撃している。 Malamikoj atakas nian landon!
その犬は群集の最後のところを襲う。
集団の最後尾を犬が襲う。・・・波に乗り遅れるな。
La lastan el amaso atakas la hundo.
信じてくれ、攻撃者を押し返すのに成功するはずなんだから。 Kredu min, ni sukcesos forpusxi la atakantojn!
森に行くな、攻撃的な動物がたくさんそこには住んでいるのだから。 Ne iru al la arbaro, cxar tie logxas multaj atakemaj bestoj.
その風の攻撃性は急速に強まっていった。 Rapidege kreskis la atakemo de la vento.
私たちの城は難攻不落である。攻撃できない。 Nia kastelo estas neatakebla.
2. 言葉や書いたものによって人の行為や存在をやめさせようとする。 2. Per vortoj aux skriboj provi cxesigi ies agadon aux ekziston:
今日はこの課題をやっつけた(着手した)。 Hodiaux mi atakis tiun taskon (ekpritraktis).
一撃ずつ打撃を与えるのが最も効果的な攻撃だ。 Hako post hako estas la plej efika atako.
私がただ彼らについて真実をのみ言っているということは、攻撃されたものたち自身がよく知っている。 La atakatoj tre bone scias, ke mi diras nur veron pri ili.
3. 人の体や精神のために、役に立たなくなることを獲得し始める・開始する 3. Ekkapti, komenci esti malutila por ies korpo aux spirito:
恐怖が襲い、ひざが震え始めた。 Atakis teruro, ektremis la kruro.
4. 物体の傷や破壊の原因となる 4. Kauxzi difekton aux detruon de substanco:
錆が鉄をだめにする。 Rusto atakas feron.
危害を加える ATENCI
1. 人を殺そうとする 1. Provi mortigi iun, kiun oni devus respekti:
今日、誰かが王を殺した。 Hodiaux iu atencis la regxon.
それは王に反対した殺害計画だったのだろうか。 Cxu tio estis atenca provo kontraux la regxo?
大統領に対する爆弾殺害事件が発生した。 Okazis atenco per bombro kontraux la prezidento.
2. 法などによって保障されている何かを、壊したり損壊したりしようとすること 2. Provi detrui aux difekti ion, garantiitan de la legxoj:
私の権利と自由を侵害しないで。 Ne atencu miajn rajtojn kaj liberecon.
文法の支配に反抗して、君は言語を崩壊させている。 Malobeante regulojn de la gramatiko vi atencas la lingvon.
その悪漢は乙女の操を陵辱した。 Tiu acxulo atencis la honoron de virgulino.
強姦について話しているのですか? Cxu temas pri seks-atenco?
気をつけている、注意深い ATENTA
見ること、聞くこと、知力を活発に人やものに対して向けている状態を維持しているような、 Tenanta sian vidon, auxdon kaj intelekton vigle turnataj al iu aux io:
子どもはその動物を注意深い目で観察した。 Infano observis la beston kun atentaj okuloj.
注意深く聞く者は慎重に聞く Auxskultas prudente, kiu auxskultas atente.
注意しないで読むことによっては思慮深さは豊かにはならない。 De legado sen atento ne ricxigxas la prudento.
落ちないように気をつけて Atentu, ke vi ne falu!
目が注意していないと背中が感じる。 Okulo ne atentas, dorso eksentas.
その恐ろしい出来事の後には彼はより注意深くなった。 Post tiu terura okazo li igxis pli atentema.
彼らは私たちに、その危険に気をつけさせた。 Ili atentigis nin pri la dangxero.
僕は諸批判については全く気にしていない。 Mi tute malatentas la kritikojn.
彼は自己訂正において多くの誤りを見過ごしてしまった。 Li preteratentis multajn erarojn en sia korektado.
彼女の娘を気遣ってくれることの出来る人が誰もいない。 Sxi havas neniun, kiu povas priatenti sxian filinon.
私はうっかりとある女の人とぶつかり合ってしまった。 Mi senatente kunpusxigxis kun iu virino.
証言する、証明する ATESTI
1. 自分自身の経験から事実が真実であると確認し請合う。 1. Certigi, garantii fakton vera el sia propra sperto:
その契約の署名について本物だと彼なら証明できる。 Li povas atesti la subskribon de la kontrakto.
2. 目撃者または耳にした者として、裁判官の前で主張や事実が真実であるとか虚偽であるとか確証を与える。 2. Antaux tribunalo konfirmi aux malkonfirmi aserton aux fakton kiel vidinto aux auxdinto:
被告人がその場所にいたのだと私は証言する。 Mi atestas, ke la akuzito estis en tiu loko.
われわれは証拠品によってあなたの罪を証明するでしょう。 Ni pruvos vian krimon per atestajxoj.
私がそれをやったということを確認できる証人は一人もいない。 Ne estas ecx unu atestanto, kiu povus konfirmi, ke mi tion faris.
3. 何かのサイン、証であること 3. Esti la signo, la pruvo de io:
彼女は嘘をついているということを彼女の戸惑いが証明している。 Sxia hezito atestas, ke sxi mensogas.
灰色のヒゲは賢さの証ではない。 Griza barbo sagxon ne atestas.
第一の証拠は服です。 Unua atesto estas la vesto.
私は大学を卒業したという証明書を持っております。 Mi havas atestilon de trapaso de la universitato.
躊躇せず抗議し始めるというのは、しばしば自分が犯罪者であるということのあらわれである。 Sendemanda ekprotesto estas ofte kulpatesto.
私が車を買ったということを証明するために、領収証が必要なのです。 Mi bezonas pagateston por pruvi, ke mi acxetis la auxton.
到達する ATINGI
1. 自分の位置を変更して、あるいは四肢を伸ばして、あるいは何かを投げつけて具体的な、遠くに横たわっているものに触るのに成功する。 1. Sukcesi tusxi ion konkretan, malproksime kusxantan, sxangxante mem sian lokon, aux etendante membron, aux jxetante ion:
数時間後にはわれわれはその町に着くだろう。 Post kelkaj horoj ni atingos la urbon.
陸に着かぬうちに川を悪くいうな。 Ne moku riveron, ne atinginte la teron.
犬たちはその泥棒に走って追いついた。 La hundoj kuratingis la sxteliston.
その小さな町には、なかなか到着しない。行くのが難しい。 La urbeto estas malfacile atingebla.
2. ある場所・時間まで延長して、境界まで空間を占める。 2. Okupi spacon gxis la limo, etendigxi gxis iu loko aux tempo:
森は湖まで達している。 La arbaro atingas gxis la lago.
3. 会うこと、または何か抽象的なものを受け取ることに成功する。 3. Sukcesi renkonti aux ricevi ion abstraktan:
物柔らかな言葉は力よりも心に届く。
力よりも親切な言葉の方が効果がある。
Afabla vorto pli atingas ol forto.
彼はその分野での自分の到達を誇ることができる。 Li povas fieri pri siaj atingoj en tiu kampo.
エスペラントの有用性や実際性(到達可能性・開かれていること)についてみんなが知っているというわけではない。 Ne cxiuj scias pri utilo kaj atingebleco de Esperanto.
4. 出来事を起こすようなことをなすことに成功する。 4. Sukcesi fari, ke io okazu:
彼女が君に惚れ込むというのは、成功しないだろう。(実現する atingi, ke ...) Vi ne sukcesos atingi, ke sxi enamigxu al vi!
付与する・割り当てる・授与する ATRIBUI
1. 何かを権利に基づいて、もしくは当然の報酬として与える 1. Doni (ion) lauxrajte aux lauxmerite:
私たちは当たりくじに対して1000ユーロを与えた。 Ni atribuis la sumon de mil euxroj por la loterio.
その賞は最も活動的なエスペランティストに与えられることになっている。 La premio estos atribuita al la plej aktiva esperantisto.
2. 物事・行為・性質が人やものに属していると考える 2. Opinii, ke ajxo, ago aux eco apartenas al iu aux io:
アメリカの発見はコロンブスのおかげだと考えられている。 La malkovron de Ameriko oni atribuas al Kolumbo.
その非常にすばらしい本が彼女の功績だということが皆を驚かせた。 Cxiujn surprizis la atribuo de tiu bonega libro al sxi.
3. それが人やあるものによって起こったと見なしたり考えたりする 3. Rigardi, opinii ion kauxzita de iu aux io:
その勝利は偶然だと思われている。 Oni devas atribui tiun venkon al la hazardo.
人々はしばしば事故で死ぬというめにあっている。 Ni ofte renkontas atribuadon de mortoj al akcidentoj.
図太い、大胆な AUxDACA
危険、妨害、社会的・道徳的圧力その他に関わらず、ことをなすのに向こう見ずな Riskema fari ion malgraux dangxeroj, malhelpoj, sociaj kaj moralaj premoj kaj simile:
その作品は大胆すぎる、と思う。 La verko estas tro auxdaca, laux mi.
あなた方は英雄だ。非常に大胆な闘いをなさった。 Vi estas bravuloj, vi tre auxdace batalis.
なんで僕に良くないことをわざわざ言うのか。 Kiel vi auxdacis diri pri mi ion malbonan?!
敵は皆、われわれの大胆さと自信におびえているぞ。 Cxiuj malamikoj timas nin pro nia auxdaco kaj memfido!
よりどころの確かな、真性の、公認の AUxTENTIKA
1. 疑いなく真実な、オリジナルの、偽りのない 1. Nedubeble vera, originala, ne falsita:
これは本物のザメンホフの手紙だ。 Tio estas auxtentika letero de Zamenhof.
その情報の真正性については私が保証する。 Mi garantias la auxtentikecon de tiu informo.
2. 公的に確かめられた。公認の。 2. Oficiale certigita:
どこに行けば公認の死亡証明書が見られますか? Kie mi povas trovi auxtentikan mortakton?
化学調査がその絵を公証した。 Kemia esplorado auxtentikigis tiun pentrajxon.
権威、権限、威信 AUxTORITATO
1. その人が信頼すべき性質、賢明さ、徳などによって獲得した尊敬に根ざした心理的な力、影響力 1. Psika povo, influo, bazita sur la respekto, kiun iu akiris per fidindaj ecoj, sagxo, virtoj kaj tiel plu:
自分の有能さのため、彼は同僚を上回る大きな権威を有している。 Pro sia kompetenteco li havas grandan auxtoritaton super siaj kolegoj.
権威ある機関のみがわれわれに責任を示すことができるであろう。 Nur tre auxtoritata institucio povos prezenti por ni garantion.
私の父は当時、歴史の分野で最も偉大な権威者であった。 Mia patro tiutempe estis la plej granda auxtoritatulo en fako de historio.
それらの人々は私にとって何も権限を有していない。 Tiuj personoj havas nenian auxtoritatecon por mi.
2. 服従を要求する権利を持たされた権力 2. Povo, rajtigita postuli obeadon:
エスペラントの基礎を創出して、ザメンホフは自分からすべての著作権を取り除いた。放棄した。 Kreinte la fundamenton de Esperanto, Zamenhof deprenis de si tutan auxtoritaton.
われらの何の権限もない政府に出来ることは何もない。 Nenion povas fari nia senauxtoritata registaro.
3. 権限を振るう人々 3. Tiuj, kiuj disponas auxtoritaton:
大学当局はその改革に抵抗している。 La universitataj auxtoritatoj kontrauxas la reformon.
長所、優位 AVANTAGxO
優位性、より大きな利益を与えるもの。あるいは大きな有用性や利便性を有するもの。 Tio, kio donas ian superecon, pli grandan profiton, aux enhavas pli grandan utilon, oportunon:
その時間の間、誰もわれわれを邪魔しないというのが唯一の利点だな。 La sola avantagxo estas, ke neniu nin gxenos dum tiu tempo.
その新しいシステムはいくつかの優位点がある。 La nova sistemo havas kelkajn avantagxojn.
彼等はわれわれにいくつかの有利な条件を提示してきた。 Ili proponis al ni avantagxajn kondicxojn.
この薬は、ある新しいものに有効に取って代わられた。 Tiu medikamento estas avantagxe anstatauxita de iu nova.
非ロマンス諸語の話者が体得するには不利ではあるけれど、エスペラントはもっとも容易な国際言語である。 Malgraux la malavantagxo, kiun spertas parolantoj de nelatinidaj lingvoj, Esperanto estas la plej facila internacia lingvo.
けちな、気前の悪い AVARA
1. 富を集め、富の消費を残念がるような熱烈に貪欲な 1. Pasie dezirema kolekti ricxajxojn kaj domagxanta ilin elspezi:
けちんぼ過ぎるからお前は人生を楽しむなんてことはできないよ。 Vi estas tro avara kaj ne kapablas gxui la vivon.
父たちはけちけちし、子供たちは浪費する(エス日辞典)。 Patroj avaras, infanoj malsxparas.
 気前のいい人と豚は死んだ後がよい。・・・Avarulo kaj porko estas bonaj post la morto(139番)。正反対だが、139番の方があたっていると思う。Malavarulo が死後の方がいいというのはよく分からない。 Malavarulo kaj porko estas bonaj post la morto.
2. 物について倹約しすぎの 2. Tro sxparema pri io:
彼女は人を助けるという点で気前が悪い Sxi estas avara je helpo.
私は自分の子どもたちを愛撫するのにケチケチしたりしない。 Mi neniam avaras karesojn al miaj infanoj.
彼はいつも砂糖を分けるのにけちけちしている。 Li cxiam avare disdonis sukeron.
しみったれは2倍払う。・・・一銭惜しみの百知らず、安物買いの銭失い Avarulo pagas duoble.
エスペラント)中央事務局(1905-1922)は(前議員のエミール)ジャバルと、セベール(将軍)の気前の良さのおかげで設立された。 La Centra Oficejo estis fondita dank' al la malavareco de Javal kaj Sebert.
冒険、ロマンス、はらはらする珍しい体験 AVENTURO
1. 人の人生での思いがけない、異常な出来事 1. Neatendita, neordinara okazajxo en ies vivo:
僕は冒険についての本を読むのが大変すきだ。 Mi tre sxatas legi librojn pri aventuroj.
それは彼女の人生においてなお一つの故意のアバンチュールであった。 Tio estis ankoraux unu ama aventuro en sxia vivo.
あなたは多くの冒険を体験してきたのだから、本当の冒険家だ。 Vi estas vera aventurulo, cxar vi spertis multajn aventurojn.
2. リスクと偶然性に満ちた企て 2. Entrepreno plena de riskoj kaj hazardo:
君はずっとロマンを探しているのだな。アドベンチャーを/冒険を Vi konstante sercxas aventurojn!
彼は行動的な男で、少し冒険好きといっても良いほどだ。 Li estas agema viro, ecx iom aventurema.
彼は定まった職業も持たず、リスクに満ちた冒険にばかり自分の生活の糧を見つけているのだから、「冒険家」と言えるかもしれない。 Eblas nomi lin 《aventuristo》, cxar li havas neniun difinitan profesion kaj trovas vivrimedojn nur el riskoplenaj aventuroj.
私たちは泳ぎ、彼女はおぼれた。それが私の生涯でわすれられない不運な出来事になるだろう。 Ni nagxis kaj sxi dronis. Tiun misaventuron mi memoros tutan mian vivon.
警告する AVERTI
1. 何かについて人に前もって知らせ、注意を向けさせる。通常否定的な価値を伴う。 1. Antauxsciigi kaj atentigi iun pri io, kun ordinare negativa valoro:
私の行いが悪いので、お金を期待しないように両親は私に警告した。 Gepatroj avertis min ne esperi monon pro miaj malbonaj agoj.
彼女は警告して叫び始めた。 Sxi komencis averte krii.
2. 人に緊迫している危険やよくないことについてあらかじめ知らせ、注意させる 2. Antauxsciigi kaj atentigi iun pri minacanta dangxero aux malbono:
女というものはそのような状態では何でも出来るということあなたに警告しておくよ。 Mi vin avertas, ke virino en tia stato estas kapabla je cxio.
不吉なことは、あらかじめ警告する。
悪いことには予兆がある。
Kiu minacas, tiu avertas.
警告は忘れても、経験したことは覚えている。 Ni forgesas averton, ni memoras la sperton.
穴に落ちることから人を救う、警告の板が立てられた。 Oni starigis avertan tabulon, kiu savos homojn kontraux enfalo en la kavon.
3. 何かから人を思いとどまらせ、戒める 3. Malkonsili, deadmoni iun de io:
彼女を来ないよう、思いとどまらせた。 Mi avertis sxin, ke sxi ne venu.
彼は私にそれをしないようにいさめた。 Li al mi donis averton ne fari tion.
渇望している、貪欲な AVIDA
ものを受け取ったり所有したりすることを非常に強く望んでいるような Fortege deziranta ricevi aux posedi ion:
彼は金に飢えている。貪欲だ。 Li estas avida je mono.
貪欲に取り、返すのはのろのろ。 Oni prenas avide, oni redonas malrapide.
所有すればするほど、人はますます貪欲になる。 Ju pli oni posedas, des pli oni avidas.
見なければ心も欲深くはならない。 Se okulo ne vidas, koro ne avidas.
人は貪欲さから身を守らねばならない。 Homo devas gardi sin kontraux avideco.
欲張りな者に指を与えてみよ、彼は手のひら全部を要求するだろう。 Donu fingron al avidulo, li tutan manon postulas.
掲示、告知 AVIZO
1. ステッカー、レッテル、伝票など。 1. Afisxeto, etiketo, slipeto ks, sciiganta al la publiko utilan informon aux instrukciojn:
薬を服用する前には注意書きを一通り読みなさい。 Tralegu la avizon antaux ol ekuzi medikamentojn.
予告のない客は楽しい驚きである。 Gasto sen avizo estas agrabla surprizo.
私は自分の職務から離れねばならない旨の通知を受けた。 Oni avizis min, ke mi devos forlasi mian postenon.
2. 送ったものが目的地に達したということを人に知らせる通信文。(受領証?) 2. Korespondajxo, per kiu oni sciigas al iu, ke lia sendajxo atingis la celon:
これは推薦状の到着についての受領証である。 Tio estas la avizo pri ricevo de rekomendita letero.